Κυριακή 15 Μαΐου 2011

ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

Άποψη της Κοζάνης από την ΖΕΠ (ίσως το μόνο σημείο από το οποίο μπορείτε να δείτε πανοραμικά την πόλη).
Η Κοζάνη είναι ένας μεγάλος νομός, ο μεγαλύτερος της περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας με πολλούς και μεγάλους κατοικημένους τόπους. Είναι ένα μεγάλο λεκανοπέδιο που αγκαλιάζεται από τα υπέροχα βουνά της Λάρισας και της Πιερίας (Πιέρια Όρη και Όρος Τίταρος), από τα βουνά της Ημαθίας (Βέρμιο) και από τα δικά της βουνά (Καμβούνια, Βουρίνος, Ασκίο, Βόιο,) που μέσα τους κρύβουν παραδοσιακούς οικισμούς, μοναδικές διαδρομές και εκπληκτικά τοπία. Ο νομός της Κοζάνης φιλοξενεί και για περίπου 60 χλμ το πέρασμα του μακρύτερου ελληνικού ποταμού, του Αλιάκμονα. Μάλιστα στο πέρασμα του από την Κοζάνη ο Αλιάκμονας μεταλλάσσεται σε λίμνη στο νοτιοανατολικό άκρο του νομού.
Για να φτάσετε από την Κοζάνη στη Λάρισα και τη Νότια Ελλάδα πρέπει να περάσετε την υψηλή γέφυρα του Αλιάκμονα. Στο βάθος τα Σέρβια (δεξιά) και το Βελβεντό (αριστερά).
Η Κοζάνη είναι ομολογουμένως ένας αντιστάρ του τουρισμού. Εδώ οι παραδόσεις δεν είναι εξαγώγιμο προϊόν ούτε μαγνήτης προσέλκυσης επισκεπτών. Οι Κοζανίτες έχουν μια αρκετά τοπικιστική προσέγγιση του γλεντιού, της παρέας και της παράδοσης. Θα τους χαρακτηρίζαμε Κορσικανούς της Μακεδονίας. Αυτός ο τοπικισμός είναι μάλιστα τόσο έντονος που γίνεται διάκριση ακόμη και μεταξύ Κοζανητών και Ποντίων! Τώρα θα μου πείτε αξίζει να έρθουμε εδώ να ανακαλύψουμε αυτό τον ιδιότροπο τόπο; Απολύτως ναι. Γιατί ο τόπος αυτός προσφέρει μοναδικές συγκινήσεις κυρίως μέσα από το διαφορετικό και τις αντιθέσεις. Από την απόλυτη πολεοδομική αναρχία της πόλης της Κοζάνης στην αρχιτεκτονική μαγεία της Σιάτιστας. Από το βεβαρημένο περιβάλλον της πόλης της Πτολεμαΐδας, του Αγίου Δημητρίου, της Ποντοκώμης στην απόλυτη φυσική πανδαισία των χωριών του Βοίου. Από την εμποροβιοτεχνική και ενεργειακή κυψέλη της πόλης της Κοζάνης στην αγροτική οικονομία του ροδάκινου στο Βελβεντό, του κρόκου στην ομώνυμη κωμόπολη και του κάστανου στο Βόιο.
Η Κοζάνη είναι μια σύγχρονη και ταχέως αναπτυσσόμενη πόλη. Όμορφη δεν είναι πια. Έχουν φροντίσει γι’ αυτό οι αμφιβόλου αρχιτεκτονικής άποψης πολυκατοικίες και η απουσία οργανωμένης ρυμοτομίας. Λίγα σημεία στην πόλη θυμίζουν μια άλλη Κοζάνη και αξίζει να τα εξερευνήσετε.
Η κεντρική πλατεία της Κοζάνης την Κυριακή σφίζει από ζωή. Στο βάθος το εκπληκτικό κτίριο της Εθνικής Τραπέζης και από κάτω αριστερά το άγαλμα του ΕΑΜίτη Μητροπολίτη Ιωακείμ Στρουμπή.
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Κοβεδάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη
Αποτελεί έναν ανυπολόγιστης αξίας πνευματικό θησαυρό για την πόλη. Η Κοβεδάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη βρίσκεται στο κέντρο (πλατεία 28ης Οκτωβρίου) και είναι η πλουσιότερη βιβλιοθήκη σε τίτλους και κειμήλια μετά την Εθνική Βιβλιοθήκη των Αθηνών. Διαθέτει μεταξύ άλλων και ένα σπάνιο αντίγραφο της Χάρτας του Ρήγα.. Λειτουργεί εδώ και περισσότερο από 4 αιώνες και από το 1963 στεγάζεται στο κτίριο που ανέγειραν οι αδελφοί Κοβεδάροι (τηλ. 24610 22245).

Η Πλατεία με το Ρολόι
Στο κέντρο της Κοζάνης θα δείτε την πλατεία Νίκης στη οποία δεσπόζει ο πύργος του ρολογιού (Μαμάτσιος) με το καμπαναριό, το γραφικό ξενοδοχείο Ερμιόνιο, το κτίριο του δημαρχείου και το ναός του Αγίου Νικολάου (προστάτη της πόλης) του 1664 με το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο και τα σπάνια εκκλησιαστικά σκεύη. Το καμπαναριό με το ρολόι κατασκευάστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα και αποτελεί το σημείο αναφοράς της πόλης. Γύρω από τη πλατεία είναι εγκατεστημένη η εμπορική ζώνη της Κοζάνης αλλά και δεκάδες καφετέριες (κυρίως στον πεζόδρομο), φαγάδικα, ζαχαροπλαστεία για όλα τα γούστα. Κοντά στην πλατεία στην αρχή της οδού Παύλου Μελά θα θαυμάσετε το αξιόλογο αρχιτεκτονικά κτίριο της Εθνικής Τραπέζης, κάτω από την πλατεία το όμορφο κτίριο του Βαλταδώριου Γυμνασίου και στο τέλος του πεζόδρομου με τις καφετέριες απέναντι από την αίθουσα διαλέξεων του Κοβεδάρειου θα θαυμάσετε το δημοτικό σχολείο «Χαρίσιος Μούκας».
 
Μπροστά ο Άγιος Νικόλαος και πίσω το ρολόι της πόλης.
Το κτίριο του Δημαρχείου της πόλης στολισμένο καρναβαλικά.
Ιστορικό & Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης
Το Ιστορικό- Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης ιδρύθηκε το 1969 και είναι δημιούργημα του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Κοζάνης. Από το 1969 οι διάφορες συλλογές του μουσείου εγκαθίστανται σε διάφορους μικρούς μισθωμένους χώρους της πόλης. Από το 1975 έως το 1984 εγκαταστάθηκε σε κτίριο της Φιλόπτωχου Αδελφότητας Κυριών Κοζάνης. Μετά από πολλές περιπέτειες και μετεγκαταστάσεις στο διάστημα 1980- 1983 ανεγέρθη το κτίριο, στο οποίο στεγάζεται σήμερα το Μουσείο. Το έτος 1993 αναγέρθηκε, για να στεγάσει την νέα πτέρυγα του Μουσείου, νέο τετραώροφο κτίριο, κατ' επέκταση του πρώτου. Το κτίριο είναι ένα εντυπωσιακό δείγμα μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής και στους χώρους μπορείτε να δείτε εκθέματα φυσικής ιστορίας, ιστορίας και λαογραφίας. Εμπνευστής του μουσείου ήταν ο δάσκαλος Κωνσταντίνος Ε. Σιαμπανόπουλος ο οποίος αφιέρωσε όλη τη ζωή του στη διάσωση, περισυλλογή, προβολή του πολιτισμού και της παράδοσης της περιοχής. Βρίσκεται στο κέντρο της Κοζάνης στην οδό Ίωνος Δραγούμη 9-11 (τηλ. 24610 33978). Οι ώρες λειτουργίας είναι 08.30 - 14.00 & 17.30 - 20.00 Δευτέρα- Κυριακή.
 
Αρχαιολογικό Μουσείο Κοζάνης
Το Αρχαιολογικό Μουσείο στεγάζεται σε ένα νεοκλασικό κτίριο (Παναγιωτίδειο Αρχοντικό) δωρεά του Δήμου Κοζάνης στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Έχουν γίνει εργασίες αποκατάστασης του κτιρίου και προσωρινά είναι μη επισκέψιμο. Στις συλλογές του Μουσείου περιλαμβάνονται ευρήματα προϊστορικών μέχρι παλαιοχριστιανικών χρόνων από διάφορες θέσεις του νομού Κοζάνης. Βρίσκεται στο κέντρο της Κοζάνης στην οδό Δημοκρατίας 8 (τηλ. 24610 26210).
 
Μουσείο Σύγχρονης Τοπικής Ιστορίας
Εγκαινιάστηκε το 2006 με τη συμβολή του δήμου, της Εταιρίας Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων και των τοπικών αντιστασιακών οργανώσεων. Στο μουσείο αυτό θα δείτε στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της περιοχής από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Είναι ένας χώρος με άποψη που στοχεύει στην ενημέρωση, την προβολή της σύγχρονης ιστορίας αλλά και την πολιτικοποίηση των πολιτών. Βρίσκεται στον οδό Βιτσίου 29 και λειτουργεί Δευτέρα- Παρασκευή και Κυριακή 10:30- 13:30 ενώ κάθε Τετάρτη ανοίγει και το απόγευμα 17:30– 20:30 (τηλ 24610 21285).
 
Αρχοντικό Λασσάνη & Αρχοντικό Βούρκα
Στο Αρχοντικό Λασσάνη στεγάζεται η Δημοτική Χαρτοθήκη. Αξίζει να επισκεφτείτε τη Δημοτική Χαρτοθήκη που πρόσφατα έχει ανανεωθεί και συμπληρωθεί με νέα εκθέματα. Για πληροφορίες τηλ 24613 50435. Αξίζει όμως να θαυμάσετε αυτό το υπέροχο κτίριο εξωτερικά. Το αρχοντικό Βούρκα είναι ένα πανέμορφο κτίσμα του 18ου αιώνα που λόγου του αρχιτεκτονικού του ενδιαφέροντος έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό μνημείο. Διασώζεται ο περίβολος και η αυλή του και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της αστικής μακεδονικής αρχιτεκτονικής. Στο εσωτερικό του κτηρίου υπάρχουν ενδιαφέρουσες ξύλινες διακοσμημένες οροφές και μουσάντρες.
 
Αριστερά το αρχοντικό Λασσάνη και δεξιά το αρχοντικό Βούρκα.
Ψυχιατρείο Σπινάρη
Μα μπορεί να αποτελέσει ένα κέντρο ψυχικής υγείας αξιοθέατο; Ναι όταν μιλάμε για το συγκεκριμένο. Στο Ψυχιατρείο Σπινάρη λειτουργεί ένα εικαστικό εργαστήρι όπου οι ασθενείς περνούν το χρόνο τους δημιουργικά και εκφράζονται με τρόπο εντυπωσιακό. Αυτό το ψυχιατρείο αποτελεί πραγματικά ένα πολιτιστικό κύτταρο της πόλης. Για να ενημερωθείτε για εκθέσεις που οργανώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα επικοινωνήστε στο 24610 37751.

Αιανή
Η Αιανή είναι μια κωμόπολη που βρίσκεται κοντά στην βορειοδυτική όχθη της τεχνητής λίμνης του Αλιάκμονα, 22 χλμ από την πόλη της Κοζάνης. Στην Αιανή μπορείτε να θαυμάσετε τον παλαιοχριστιανικό ναό της Αγίας Παρασκευής με εντυπωσιακά ψηφιδωτά. Δίπλα στο ναό θα δείτε το υπόγειο ασκητάριο που κρατά από την εποχή της ρωμαϊκής κυριαρχίας και η παράδοση λέει ότι ασκήτεψε η ίδια η Αγία Παρασκευή. Στην Αιανή επίσης θα βρείτε καταπληκτικές ταβέρνες. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που χιλιάδες Κοζανίτες την προτιμούν τις τσικνοπέμπτες! Η Αιανή είναι προσηλωμένη στην παράδοση. Στην κωμόπολη αυτή επιβιώνουν πολλά έθιμα όπως οι «Καβαλάρηδες της Αιανής», η «Λαζαρίνα» και η «Χελιδόνα» (παγανιστική υποδοχή της Άνοιξης). Μεγάλο και ονομαστό πανηγύρι γίνεται του Αϊ Γιαννιού (του Πρόδρομου).

Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής
Είναι ένα σύγχρονο και υψηλών απαιτήσεων μουσείο λίγο έξω από την κωμόπολη της Αιανής. Στους χώρους του θα δείτε πολλά εκθέματα από τον αρχαιολογικό πλούτο που ανακαλύφθηκε στην περιοχή. Το ωράριο λειτουργίας του είναι 8:00- 15:00 τις καθημερινές και 8:00- 18:00 τα Σαββατοκύριακα (τηλ. 24610 98800).
 
Αρχαιολογικός Χώρος Αιανής
Η αρχαία πόλη της Αιανής υπαγόταν στο βασίλειο της Ελίμειας και αποτελούσε σημαντικό οικισμό αριθμώντας από τον 6ο αιώνα π.Χ περί τους 12.000 κατοίκους. Οι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι στην περιοχή αναπτύχθηκε ένας πολιτισμός εφάμιλλος του Μυκηναϊκού. Στο χώρο θα δείτε την ακρόπολη στην κορυφή του λόφου, τη νεκρόπολη στον κάμπο. Για πληροφορίες επικοινωνήστε με το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής (τηλ. 24610 98800).

Μπουχάρια
Αποτελούν ένα εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο που χρειάστηκε περί τα 70.000 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Για να δείτε αυτό το εκπληκτικό θέαμα θα πρέπει να φτάσετε στο χωριό Μικρόβαλτο του δήμου Καμβουνίων και να περάσετε στο ρέμα της ποταμιά (ο δρόμος είναι ασφάλτινος και δεν θα δυσκολευτείτε). Οι αρχές σχεδιάζουν την αξιοποίηση της περιοχής με την δημιουργία ενός γεωπάρκου αν αναλογιστούμε και το γεγονός ότι τα μπουχάρια είναι πολύ ευαίσθητα στις επισκέψεις των περιηγητών.
 
Κρόκος Κοζάνης
Ο Κρόκος είναι μια κωμόπολη πολύ κοντά στην πόλη της Κοζάνης (5 χλμ) και είναι γνωστός, μα γιατί άλλο, για τον κρόκο, το σαφράν ένα από τα ακριβότερα μπαχαρικά στον κόσμο. Είναι η μοναδική κροκοκαλλιεργούμενη περιοχή της Ελλάδας, στην οποία γίνεται από πάρα πολλά χρόνια συστηματική καλλιέργεια του φυτού. Η ετήσια παραγωγή κατά τα τελευταία τρία χρόνια, ήταν γύρω στους 6 τόννους κόκκινου και 2-3 τόννους κίτρινου κρόκου, μεγάλο μέρος του οποίου εξάγεται στην Ε.Ε., τις Η.Π.Α., τον Καναδά και άλλες χώρες.
 
Αποκριά στην Κοζάνη
Εδώ οι αποκριάτικες εκδηλώσεις είναι καθεστώς. Τα σχολείο κλείνουν άτυπα τις τσικνοπέμπτες νωρίτερα, ώστε να προετοιμαστούν μαθητές και καθηγητές για το ξεφάντωμα και ολόκληρη η πόλη βρίσκεται σε ξεσηκωμό. Κεντρικό στοιχείο οι Φανοί, φωτιές που μπαίνουν σε κεντρικά σημεία των γειτονιών της πόλης και γύρω τους στήνεται χορός και γλέντι με αρχαϊκά και σατιρικά χαρακτηριστικά. Σε αυτές τις απόκριες δεν θα δείτε πολλούς μασκαράδες αλλά ένα σε μεγάλο βαθμό ιδιόρρυθμο καρναβάλι. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες ομογενοποίησης των εκδηλώσεων (βλέπε Πάτρα) χωρίς η παραδοσιακή χροιά του αποκριών να επηρεαστεί σημαντικά. Την τελευταία Κυριακή γίνεται παρέλαση αρμάτων στην οδό Παύλου Μελά, καλούνται γνωστοί dj για να διασκεδάσουν τους συμμετέχοντες στην πλατεία Νίκης και τα καταστήματα του πεζόδρομου μένουν ανοικτά ως τα ξημερώματα.
 
ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Η Κοζάνη για δεκαετίες αποτελούσε έναν πολύ δυσπρόσιτο τόπο ειδικά για τους ταξιδιώτες από τη Βόρεια Ελλάδα. Με τη κατασκευή της Εγνατίας Οδού η Κοζάνη απέχει 140 χλμ από τη Θεσσαλονίκη (1 ώρα και 20 λεπτά) και από Ιωάννινα 140 χλμ (1 ώρα και 20 λεπτά). Η Κοζάνη απέχει 480 χλμ από την Αθήνα. Για να την επισκεφτείτε από την Αθήνα θα πρέπει να οδηγήσετε στην εθνική Αθηνών- Θεσσαλονίκης και στο ύψος της Λάρισας να στρίψετε προς Τίρναβο, Ελασσόνα, Σέρβια, Κοζάνη. Αν δεν σας ενδιαφέρει η ταχύτητα και δεν θέλετε να πληρώσετε διόδια μπορείτε να επιλέξετε την διαδρομή Αθήνα, Παράκαμψη Αγίου Στεφάνου, Θήβα, Αλίαρτος, Λειβαδιά, Μπράλος, Λαμία, Δομοκός, Καρδίτσα, Τρίκαλα, Καλαμπάκα, Γρεβενά, Εγνατία, Κοζάνη (τα χλμ είναι ελαφρώς λιγότερα και ο χρόνος περίπου 45 λεπτά περισσότερος απ’ ότι από την κλασική διαδρομή). Η Κοζάνη επικοινωνεί καθημερινά με το ΚΤΕΛ με Αθήνα, Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Ελλάδα. Στην Κοζάνη λειτουργεί (που λέει ο λόγος) και το αεροδρόμιο Φίλλιπος στην περιοχή των Πετρανών 4 χλμ από την πόλη της Κοζάνης (τηλ. 24610 36098). Στην Κοζάνη μπορούσατε να έρθετε και με τραίνο από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (κάνοντας ένα mini τουρ στη Δυτική και Κεντρική Μακεδονία) αλλά τώρα με την τρόικα ξεχάστε το και αυτό.


Στην πόλη της Κοζάνης λειτουργούν αρκετά ξενοδοχεία τόσο στο κέντρο όσο και στη στενή περιφέρειά της. Αν θέλετε να αποφύγετε τα αστικού τύπου ξενοδοχεία και να βρεθείτε πιο κοντά στη φύση του νομού δεν έχετε παρά να αναζητήσετε κάποιο κατάλυμα στη Σιάτιστα, στο Σισάνι, στο Βελβενδό, στον Πεντάλοφο κ.α.
 
Το πολυτελές Ερμιόνιο δεσπόζει στην κεντρική πλατεία (Νίκης) της Κοζάνης. Χτίστηκε το 1931 (εκλεκτικιστικού ρυθμού). Εδώ διέμεινε και ο βασιλιάς της Αλβανίας Αχμέτ Ζιώγου τον Μάιο του 1939 καταφυγών μετά την εισβολή των Ιταλών στην Αλβανία, έχοντας μαζί το θησαυροφυλάκιο της χώρας του, μας πληροφορεί ο Κοζανίτης ερευνητής και συγγραφέας Γιώργος Παφίλης. Αργότερα το κτίριο αφέθηκε στη μοίρα και έγινε μέχρι και κακόφημο στέκι. Σήμερα όμως μετά την αναπαλαίωσή του είναι ένα στολίδι της πόλης.
ΦΑΓΗΤΟ

Η πόλη της Κοζάνης διαθέτει πολύ καλές επιλογές για φαγητό σε αρκετά προσιτές τιμές. Μπορείτε να γευματίσετε ή να δειπνήσετε σε ότι τύπο καταστήματος τραβάει η ψυχή σας, ή μάλλον το στομάχι σας: χασαποταβέρνες, ουζερί, τσιπουράδικα, μεζεδοπωλεία, ταχυφαγεία, εστιατόρια. Αν θέλετε να δοκιμάσετε τοπικά εδέσματα μπορείτε να αναζητήσετε: γιαπράκια, κεφτέδες, στριφτή τυρόπιτα κιχί.

ΚΑΦΕ

Η Κοζάνη έχει δεκάδες καφετέριες. Πολλοί παράγοντες έχουν συμβάλει σε αυτή την κατάσταση. Λίγο οι φοιτητές του Πανεπιστημίου και του ΤΕΙ, λίγο η συνήθεια των Κοζανητών οι καφετέριες εδώ είναι καθεστώς. Η Κοζάνη λοιπόν έχει 4-5 καφετέριες στις εισόδους της πόλης, καμιά δεκαριά γύρω από κέντρο και εγώ δεν ξέρω πόσες στο κέντρο. Ασφαλώς και διαθέτει τον κλασικό πεζόδρομο με τις τόσο όμοιες καφετέριες με τόσες άλλες ελληνικές πόλεις. Αλλά διαθέτει και όμορφα, εναλλακτικά και γραφικά σημεία. Ο καθένας θα βρει το στέκι που του ταιριάζει.
 
                                                                           ο κύριος καφετεριοπεζόδρομος.
ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Η πιο αξιόλογη πεζοπορική διαδρομή κοντά στην πόλη της Κοζάνης (12 χλμ) είναι η ανάβαση στο Αετοβούνι των 1.254 μέτρων. Η διαδρομή ξεκινά από τον οικισμό Σιδεράς (κοντά στο Μαυροδένδρι) περνά από την κορυφή και κατηφορίζει στο παλιό πετρόχτιστο σχεδόν ερειπωμένο χωριό Κτενά .Η κυκλική διαδρομή των περίπου 8 χλμ είναι σχετικά εύκολη και αποτελεί μια ανάσα απόδρασης από τον κλεινόν άστυ της πόλης της Κοζάνης. Θα σας χρειαστούν με 1-2 στάσεις 3 ώρες και 30 λεπτά. Βέβαια την καλύτερη πεζοπορία θα την κάνετε στην πόλη της Κοζάνης όπου θα δείτε την "μοντέρνα" πόλη (αριστερά) και την "ξεπερασμένη" (δεξιά).

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

Αεροδρόμιο Κοζάνης: 24610 26864
Αστικά Λεωφορεία Κοζάνης: 24610 40128
Αστυνομία Αιανής: 24610 98222
Αστυνομία Κοζάνης: 24610 24131
Δήμος Αιανής: 24610 98230
Δήμος Κοζάνης: 24610 50300
Δημοτικό Γραφείου Τουρισμού Κοζάνης: 24610 39979
ΕΛΤΑ Κοζάνης: 24610 24601
ΚΤΕΛ Κοζάνης: 24610 34454
Νομαρχία Κοζάνης: 24610 67100
Νοσοκομείο Κοζάνης: 24613 52600
Νοσοκομείο Πτολεμαΐδας: 24630 54000
ΟΣΕ Κοζάνης: 24613 4563
Πυροσβεστική Κοζάνης: 24610 26600
Ταξί Κοζάνης: 24610 40500
Τροχαία Κοζάνης: 24610 54440

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου